Odkrywanie skarbów dziedzictwa niematerialnego południowej Małopolski (2018-2020)

W ramach projektu zorganizowanego przez Fundację Mapa Pasji z Krakowa w latach 2018-2019 odbyły się cztery tygodniowe obozy etnograficzne (Zawoja, Nowa Biała, Tokarnia, Piwniczna-Zdrój), w których wzięło udział osiem zespołów badawczych, składających się z 39 badaczek i badaczy. Do pracy terenowej – oprócz studentek i absolwentek Zakładu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Gdańskiego – zgłosiły się osoby związane m.in. z Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ, Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM, Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ, Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie, Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju, Instytutem Kaszubskim w Gdańsku, Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach oraz Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem.

Uczestnicy obozu badawczego Orawa-Babia Góra, lipiec 2018

Gdańską etnologię reprezentowały: dr Agnieszka Bednarek-Bohdziewicz (Instytut Kaszubski) – kierowniczka dwóch grup badawczych, autorka badań dotyczących Górali Babiogórskich (Zawoja, lipiec 2018) oraz Górali Czarnych (Piwniczna-Zdrój, lipiec 2019), a także badaczki terenowe (Zawoja, lipiec 2018): mgr Małgorzata Dubasiewicz (Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach), mgr Marta Szaszkiewicz (Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego), mgr Judyta Król oraz lic. Natalia Kuśmierska.

Podczas badań terenowych w trakcie trwania całego projektu (2018-2019) poświęcono uwagę ośmiu grupom góralskim spoza Podhala: Góralom Babiogórskim, Orawskim, Spiskim, Pienińskim, Kliszczackim, Zagórzańskim, Białym (Łąckim) i Czarnym (Nadpopradzkim).

Dzięki pracy tak licznego zespołu badawczego zgromadzono kilka tysięcy zdjęć, kilkadziesiąt filmów i nagrań dźwiękowych oraz ponad sto wywiadów etnograficznych.

Zawoja, bacówka, fot. A. Bednarek-Bohdziewicz                                                             Zawoja, spodnie dziecięce, element stroju góralskiego, fot. M. Szaszkiewicz

Zawoja, Hala Barankowa, uczestnicy obozu badawczego Orawa-Babia Góra, lipiec 2018

Makatka wykonana przez jedną z respondentek, fot. M. Szaszkiewicz            Próba zespołu Cieślica, fot. A. Bednarek-Bohdziewicz

Trzy wesołe oscypki - pamiątka-magnes, fot. M. Dubasiewicz                  Zawoja, bacówka, fot. A. Bednarek-Bohdziewicz

Efekty badań dostępne są w publikacji Góralszczyzna mniej znana. W poszukiwaniu lokalnych tradycji, red. Łukasz Sochacki, Kraków 2020.

W książce znajdziemy dwa rozdziały autorstwa A. Bednarek-Bohdziewicz:

- Autoobraz Górali Babiogórskich. Tożsamość regionalna w zwierciadle turystyki kulturowej

- Czarna owca u Czarnych Górali. Licencja na nadpopradzką tożsamość regionalną

Projekt zrealizowany przez Fundację Mapa Pasji z Krakowa. Koordynator naukowy całości: dr Łukasz Sochacki (UJ)